Wednesday, October 30, 2024

मादाम क्युरी 2नोबल पदके विजेत्या

 मादाम क्युरी दोन नोबल पदके विजेती

दोन नोबल परिषितके चार जणांना मिळाली आहेत

त्यात मादाम क्युरी यांचा सामवेश आहे. Maria Skloowskaj यांचा जन्म  1867
 साली पोलंड मध्ये वारसा शहरात झाला.मारिया 5भावंडात  सर्वात लहान होती. आई आणि वडील
शिक्षक होते. वडील नास्तिक होते आणि आई  रोमन कॅथलिक .
मारिया 10वर्षाची असतानाच तिची आई TB ने गेली आणि बहीण , Typhus झाल्याने
गेली.
मारिया 1883 साली पदवीधर झाली  सुवर्ण पदक तिने पटकावले
Flying युनिव्हर्सिटीत मारिया शिकली कारण स्त्रियांना शिक्षण घेण्यास प्रतिबंध
होता.बहिणीच्या आग्रह खातर मारिया उच्च शिक्षण पॅरिस ल झाले
1893साली फिजिक्स ची पदवी घेतली आणि गणितात ही डिग्री घेतली.    

     मारिया ला प्रयोग शाळेची जागा अपुरी होती. तिला Physicist Joseph Kowalski 
-Wierusz यांनी एका तरुण शास्त्रज्ञ शी ओळख करून दिली extra प्रयोगाच्या जागेसाठी
 याचे नाव Pierre Curie लवकरच पिएरे यांनी लग्न साठी मागणी केली मरिया शी
पण पटकन तिने होकार दिला नाही   डॉक्टरेट पुरी करावी
असा आग्रह धरला त्याने डॉक्टरेट पुरी केली आणि आमच्या Resarch ने  आह्मला
 जवळ आणले असे मादाम क्युरी ने सांगितलं
आणि आमच्या दोघांची खात्री झाली की आमची जोडी शिवाय आह्माला दुसरे कोणी जीवन
साथीदार योग्य नाही
 लग्नात मारिया ने निळा कोट परिधान केला आणि पुढे अनेक वर्ष प्रयोग शाळेत तो च कोट
घालत असे
    जेव्हा एक्स रे च शोध Wilhelm Roentage यांनी लावला  आणि रेडिओ ॲक्टिव्हिटी
छा शोध Henri Becquerel ने लावला. 
या नवीन शोधा कडे मारिया ना गोडी वाटली 
Pitch blend या खनिज जे विपुल प्रमाणात पूर्व मध्य युरोपात मिळे 

या खनिजा च्या मुळे मादाम क्युरी आणि तिचा नवरा  Pierre क्युरी यांनी  polonium 
हे पाहिले radioactive मूलद्रव्य शोधले यास पोलोनियम नाव  मादाम क्युरी ह्यांनी
Pierre यांना विचारून दिले  मादाम याच्या पोलिशी वारसा न विसरला गेला. तसेच
स्वातंत्र्याचा लढा .
पोलंड या स नकाशातून काढून आणि त्याचे विभाजन Czarist Russia, Austriya
आणि जर्मनीत झाले.
 Proceedings of Academy of Science july 18
1898साली Plonium नाव प्रसिद्ध झाले.
यात मादाम क्युरी लिहतात  आम्ही  propse केले पोलॉनियम नाव मूळ राज्याच्या 
नाव आमच्या पै की एकाच्या नाव वरून आले .
पोलंड 1918ला स्वातंत्र्य झाले. 1903ला मारिया ना डॉक्टरेट मिळाली. पॅरिस युनिव्हर्सिटी तून.

रॉयल इन्स्टिट्यूट लंडन येथे मादाम क्यूरी आणि Pierre यांना लेक्चर
देण्यास बोलाविले radioactivity या वर बोलण्यास  आमंत्रित केले
पण स्त्रियांना बोलण्यास बंदी होती.क्युरी नवऱ्याने भाषण केले. पण त्याच वर्षात
Royal Swedish Accademy sciences यांनी   नोबल prize देण्यासाठी
मारिया क्युरी Pierre  आणिHenri  Becquerel यांना  बोलाविले
पण सोहळा स आपण जाणे क्युरीज दोघे मारिया अँड Pierre यांनी टाळले
यात प्रकाश झोकात येणे त्यांना नको होते तो वेळ आपण रिसर्च करता येईल असे
दोघांना वाटले.

मारिया या पहिल्या स्त्री ज्यांना नोबल मिळाले 1903साली.
1906 साली एक दुर्देवी घटना घडली मारिया चे पती एका अपघातात मरण पावले
त्यांच्या दोन मुलींना त्यांनी वाढवले

पॅरिस विद्यापीठाने याने pierre यांची जागा मारिया ना प्रोफेसर पद दिले
त्या पहिल्या स्त्री प्रोफेसर झाल्या

खूप नावजण्या सारखा रिसर्च असून हे स्त्री चे काम नव्हे
असा सूर आला तिचे सहकारी
मारिया चां द्वेष करू लागले

यातून मारिया विचलित न होता रिसर्च चालूच ठेवला 
याचे फळ मिळाले 1911साली मारिया यांना दुसरेनोबल मिळाले
या वेळी नोबल prize केमिस्ट्री त होते.

मोबाईल एक्स रे युनिट निर्माण केले त्यास नाव दिले Petite Curies
याचा उपयोग दहा लाख सैनिकास झाला 
मारिया ने Radon नीडल्सशोध केला.
इन्फेक्शन नियंत्रण साधले.
प्रोफेसर क्युरी ह्या दानशूर होत्या .
त्याचे prize चे पैसे दिले


एक ग्रॅम रेडियम साठी अमेरकेच्या मोहीम प्रोफेसर क्युरी 

याचं न्यूयॉर्क ला स्वागत झाले हजारो लोकांनी स्त्रिया नी मुलींनी 
रस्त्याला गर्दी  केली होती.

प्रेसिडेंट Harding यांनी
एक ग्रॅम रेडियम दिले

Carnotite पासून केमिकल कंपन्या रेडियम वेगळं करतात यास कामगार ना खूप मेहनत लागते.


अखेर रेडिएशन च्या संपर्कात असल्याने
मारिया क्युरी यांना aplastic अनेमिया ने
त्यांचा अंत झाला.


Ref  Journal Of Contemporary Brachytherapy 

         2014 Sep 10:6(3):297-299
          Mark Trombeta
   





























No comments:

Post a Comment